Vandaag was er een persmoment met de commissie Joustra. Voor veel mensen een onbetekenend moment. Voor veel geadopteerden zoals ik een moment dat je ergste nachtmerries nogmaals bevestigd worden. Het voelt alsof ik niet voorbij kan laten gaan zonder er woorden aan te geven. Want wat de commissie Joustra heeft bevonden, zijn pijnlijke feiten. Maar hoe voelt het nou om definitief te horen dat de overheid bewust weg heeft gekeken als het gaat over kinderhandel? Hoe voelt het om niet te weten of dat ook met jou is gebeurd. En hoe voelt het om dat ook nooit uit te kunnen zoeken? Dit zijn slechts enkele vragen die in mijn hoofd spoken, samen met nog ontelbaar veel andere vragen.
Ben je boos?
Weet ik niet, ik denk dat ik eerder teleurstelling voel. Teleurstelling in de overheid hier, de overheid in Sri Lanka maar ook zeker in de mensen die via Stichting kind en toekomst betrokken waren. Zowel hier als in Sri Lanka. Teleurstelling in autoriteiten die er op moet toezien dat weerloze kinderen beschermd worden. Zij hebben gefaald, om kinderwensen te vervullen en zichzelf te verrijken( in de herkomst landen). Gezaghebbende die er bewust voor kozen dat vrouwen nageslacht produceerden, ongedwongen en gedwongen. Ambtenaren die voor het voorlief namen dat er kinderen gestolen werden, papieren werden vervalst , gesjoemeld met geboortedata. Laat ik in ieder geval voorop stellen dat ik niet boos ben op mijn ouders of op Nederlanders.
Er was kennisgenomen van de misstanden die babyfarms, fraude, kidnapping en andere duistere zaken maar er werd geen actie ondernomen. De algemene stelling was : we doen iets goed voor die kinderen. Maar zoals in veel gevallen, het doel heiligt de middelen niet. Adoptie is complex, het gaat verder dan een zielig kindje behoeden voor armoede. De gedachte dat een kind het hier per definitie beter heeft is te zwart wit. Het wordt enkel benadert vanuit een algemeen westerse opvatting: overvloed staat gelijk aan geluk. Natuurlijk is dit een factor die kan bijdrage aan geluk. Maar voor dat een kindje uberhaupt in de armen ligt van een wensouder, gebeurt er vaak al zoveel in die relatief maar cruciale periode voor een pasgeborene.
Zoals ik al schreef zijn dubieuze zaken geen uitzondering maar structureel en grootschalig.
Ik ben denk ik vooral vol ongeloof, dat een overheid die er op toe moet zien dat het goed verliep zich schuldig maakte aan enorme wanprestaties. De gevolgen van dit beleid zijn onuitwisbaar en niet te overzien. De trauma’s die adoptie bij sommigen van ons achterliet, dragen we ons leven lang bij ons.
Dit betekent niet zoals rechts Nederland wel wil framen, dat we een hekel hebben aan onze ouders, Nederland of dat we ondankbaar zijn. Zo zwart wit is adoptie niet, adoptie is heeft veel facetten. De stelling dat ons leven per definitie beter is omdat we hier geen materiele tekorten kennen. Materieel tekort is slechts een factor die bijdraagt aan het levens geluk van een kind. Wat er in de eerste periode van je leven gebeurt heeft weerslag op de rest van je leven. En laat nou juist die eerste periode bij adoptiekinderen vaak niet al te best zijn.
Waarom is het dan zo moeilijk zijn als je geadopteerd bent?
Het hoeft natuurlijk niet zo te zijn, maar vaak krijgen geadopteerden vroeg of laat toch de drang om hun biologische familie te zoeken. Dit is in veel gevallen extreem moeilijk of zelfs onmogelijk door de frauduleuze dossiers. Wat nog schrijnender is, dat na de adoptie ook het vervalsen van DNA tests een lucratieve business is in sommige herkomstlanden. Vanaf onze geboorte zijn we een verdienmodel voor mensen die geld boven ons welzijn stelden.
Dit is een niet te bevatten besef, dat velen van ons onderdeel zijn geweest van handel. Iets wat de meest van de wensouders ook niet wisten.
Zonder die belangrijke informatie is er een belangrijk onderdeel van onze identiteit afgenomen. Met medeweten van stichtingen, ambtenaren hier en tussenpersonen in de verre landen. Een grote georganiseerde wanprestatie.
Voor mij zit het gemis in de kleine dingen, ik erger me al heel mijn leven ongans aan dat mijn voornaam verkeerd uitgesproken wordt. Ik heb een hekel aan die naam gekregen en dat is versterkt doordat ik er niet vanuit kan gaan dat mijn dossier kloppend is. Dus waarom zou ik die naam nog langer willen dragen? Ik draag liever de naam die papa en mama voor me kozen, van hun weet ik dat ze van mij houden. Dat voelt veel beter.
De vermelding van mijn geboorteplaats, ik snap dat er Colombo staat maar in mijn hoofd klopt dit niet. Het matcht niet bij mijn gevoel, Sri Lanka voelt momenteel als elk ander ver land maar dan eentje waar ik niet graag naar toe durf te gaan. Bang omdat ik weet wat het me gaat brengen of dat ik teleurgesteld raak. En misschien ook bang dat het wel allemaal klopt en dat ik me hier niet meer thuis voel.
Verjaardagen zijn moeilijk, niet omdat ik een hekel heb aan ouder worden maar omdat ik niet eens weet of de datum wel klopt. Dat is op zichzelf staand al moeilijk genoeg, de mogelijkheid dat de papieren frauduleus zijn want wie ben ik dan wel? In de aanloop naar mijn verjaardag vind ik het altijd moeilijk, ik vraag me nog meer dan doorgaans af of er iemand is die ook aan mij denkt ergens in de zomer. Werd ik echt afgestaan door de vrouw op de foto waarmee ik geen gelijkenis vertoon? Of is dit ook een grote grap? Ik heb geen idee en ik zal er ook niet achterkomen. Het is zinloos om er veel geld en tijd in te steken.
Het ontbreken van uiterlijke gelijkenissen, sommige mensen zeggen goed bedoeld dat mijn broer en ik op elkaar lijken en goed kan zien dat we broer en zus zijn.. Geen idee hebbende dat het je verdrietig kan maken. Het voelt voor mij natuurlijk wel zo alsof hij mijn broer is, maar biologisch gezien hebben we alleen ons geboorteland als gemene deler. Vanaf het moment dat hij bij ons houd ik van hem en is hij mijn broer. Maar qua uiterlijk liggen we best ver uit elkaar. Dus ik denk dat de mensen die beweren dat we zoveel op elkaar lijken even langs Hans Anders moeten.
Artsen vragen om begrijpelijke reden ook vaak of er in de familie ziektes voorkomen. Als het de eerste keer gevraagd en ik antwoord dat ik geadopteerd ben neemt dit gesprek vaak een gekke wending. Mensen doen ineens geïnteresseerd in mijn adoptie terwijl ik dit niet wil, ik kom voor mijn medische vraag en niet om te praten over dat er in Sri Lanka zulke aardige mensen wonen en dat het een mooi land is. Ik vind het echt onnodig om met voor mij vreemden een gevoelig onderwerp uit te diepen. Hier staan mensen vast niet bij stil, maar het is nog al wat voor mij omdat ik er veel bij voel. Vaak worden mensen boos als je gewoon netjes aangeeft dat je hier niet over wil praten. Het is privé en het gaat je geen reet aan als een geadopteerde aangeeft er niet over te willen praten. Je hebt geen idee wat voor pijn erachter die vraag zit. Wil iemand hier wel op antwoorden, ook prima.
Ongewenst, zo voel ik me. Mijn ouders geven me daar geen enkele aanleiding voor. Laat dat buiten kijf staan. Ik voel het sinds ik weet dat ik afgestaan ben, als klein kind kon ik me er gewoon niks bij voorstellen dat je een kind afstaat. En met de wetenschap dat er een reële kans is dat ik onderdeel was van handel, maakt dat ik mezelf nog verder verafschuw. Wat het met je doet als je je ongewenst voelt? Voor mij voelt het alsof ik geen recht heb om te bestaan, wat ook weer samenhangt met die foppapieren. Het voelt alsof ik mijn plekje in de maatschappij extra hard moet verdienen, alsof ik extra goed mijn best moet doen om er te mogen zijn. Het voelt alsof ik heel erg braaf moet zijn. Dit komt gedeeltelijk ook omdat mensen dit gewoon ronduit komen ventileren. Op kringverjaardagen, want ja, ik moet toch wel heel erg goed beseffen dat ik gered ben, dankbaar moet zijn dat ik in Nederland mag ademhalen etc. Die ongewenstheid werd bij versterkt door pesterijen op de basis-en middelbare school. Dit had weer een diepgewortelde zelfhaat zorgden uiteindelijk een eetstoornis tot gevolg in mijn geval. Ik ben tot op de dag van vandaag nog steeds in therapie hiervoor. Gelukkig maak ik progressie.
Dankbaarheid, dat moeten we tonen. Bepaalde mensen reageren vooral vanuit hun onderbuik en denken dat ze meebetaalden aan onze adopties. Alsof ze een frikandel minder naar binnen hebben gevouwen door ons bestaan. Anderen vinden adoptie uiterst nobel en menen altijd ons er aan te moeten herinneren dat het een hele eer is om hier te leven. Ik begrijp het Ans, maar jij hebt de locatie van je wieg ook alleen maar aan toevalligheid te danken dus waar heb je het in godsnaam over?
De eindeloze armoedige grappen over je uiterlijk waar denk ik niet alleen geadopteerden mee dealen. En daarmee kom ik eigenlijk op iets wat ik niet goed kan omschrijven. Maar ik denk dat het beste omschreven wordt als ‘ het ik begrijp dat jij het niet begrijpt-reflex.’ Als geadopteerde wordt je onvermijdelijk geconfronteerd met veel onbegrip en onwetendheid. Wat problematisch is dat mensen de meest lompe dingen zonder aarzelen droppen. En mijn reflex is tegenwoordig, om discussies en ruzies te voorkomen, vriendelijk te knikken, stil te blijven en vooral te blijven lachen als er weer eens gevraagd wordt of ik het niet heel erg koud heb in Nederland. Dit reflex is er omdat als je een grens aangeeft, mensen in de vlekken schieten. Ze hebben niet door dat het vervelend ervaren kan worden. Soms worden mensen boos en geïrriteerd als ik aangeef als ik niet op de verjaardag van tante Gerda mijn levensverhaal tussen de appeltaart en de bitterballen door wil vertellen. Ik kies zelf wel met wie ik het er over wil hebben en wie niet. En bovenal: wanneer, als ik naar een verjaardag ga, is mijn adoptie vooral een sensationeel verhaal voor anderen. Voor mij is het pijnlijk en wil ik er niet over hebben als ik dat aangeef.
Met vriendinnen kan ik het delen wanneer ik dit wil en zij begrijpen mijn pijn verdriet en strijd. Van hun ontvang ik het begrip wat ik nodig heb als we het er over hebben. Dit gebeurt alleen niet vaak want het is gewoon geen luchtig onderwerp. Het is eenzaam om zo iets wezenlijks vaak als olifant in de kamer te hebben staan. Ik hoor dat menig ouder het onderwerp adoptie vermijdt om er over te praten met hun kinderen. Voor hen is het verdriet en pijn weer anders dan voor ons. Jammer, want het zou tot begrip kunnen leiden. Ik voer graag een gesprek uit betrokkenheid maar als je uit nieuwsgierigheid/sensatielust er over wil praten, kun je mij overslaan.
Maakt dit rapport iets uit voor je?
Ja, ondanks dat het enorm confronterend is, vind ik het zelf fijn dat er feitelijk is vastgesteld dat er grote misstanden zijn en dat zowel onze overheid, adoptieorganisaties en de betrokkenen in het buitenland een handel in kinderen levendig hielden/houden. Hier kun vanaf gisteren niet meer om heen, de feiten zijn er. Ontkennen heeft geen enkel nut.
Het doet recht aan mijn onbestemde gevoel, aan mijn verdriet en ik weet dat ik waarschijnlijk nooit zal weten waarom ik echt afgestaan ben. Ook zal ik er denk ik nooit achterkomen wie en waar mijn biologische familie is. Dat blijft net zo verdrietig als dat het al was maar nu is mijn laatste sprankje valse hoop weg. Gek genoeg geeft dat een klein beetje gemoedsrust. Een onderbuik gevoel wat ik had vanaf dat ik de foto’s van mijn biologische moeder zag, is bevestigd. Mijn leven is hier, in Nederland en ik zal een manier moeten vinden om mijn gemis vorm te geven. Wellicht door te bliiven schrijven over dit onderwerp.
Het rapport is waardevol, omdat veel lotgenoten enorm veel tijd kwijt en soms ook geld verloren hebben aan het zoeken naar hun roots. Vaak zonder resultaat of moesten ze weer een teleurstelling verwerken als er gesjoemeld bleek te zijn met DNA tests. Ik denk dat menig mens zich wel kan indenken wat dit alleen al voor impact heeft. Wat een grote winst is, is dat verjaring in dit soort zaken niet langer geldt. Dit is een enorme overwinning voor ons. Onze adoptie en de pijn en verdriet de het met zich mee brengt, verjaart immers niet.
Willen jullie geld?
In eerste instantie vind ik dat moeilijk te beantwoorden. Ik denk dat de ouders die ter goede trouw hun kinderen adopteerden schadeloosgesteld moeten worden. Naast de kosten die ze maakten voor de adoptie, spaarden ze vaak ook voor een terugreis, werd er gevraagd om kleinigheidjes mee te nemen voor de bezoekjes aan de kindertehuizen. Ik denk dat wel duidelijk is dat adoptie een businessmodel was, waar veel mensen rijker door zijn geworden.
De adoptiekinderen die veel moeilijkheden ondervonden mbt hun adoptie zouden denk ik ook wel baat hebben bij een symbolische schadevergoeding. Veel van ons maakten kosten om papierenin te zien of deden dna tests. Omdat veel dossiers niet te vertrouwen zijn, en er dus dna tests nodig zijn vind het meer dan redelijk dat in ieder geval die kosten vergoed worden. Wij kozen niet voor dit drama, de overheid duidelijk wel.
Ben je blij geadopteerd te zijn?
Ik vind het woord blij, dat de minister aanhaalde sowieso misplaatst. De stelling is veel te zwart wit en laat geen ruimte voor alle laagjes die adoptie kent. Ik vind Nederland een fijn land, waar veel mogelijk is. Maar waar veel dingen beter kunnen, zoals de adoptieprocedure en het taboe om over de pijn van adoptie te praten zonder dat mensen gelijk in de verdediging schieten. Het zou fijn zijn als er geluisterd wordt naar wat het voor gevolgen met zich meebrengt en dat er nu eens naar gehandeld wordt. Wat mij betreft is het heel goed dat de adoptieprocedure zoals hij nu is, voor altijd stopt. Je wil dit toch niet direct of indirect in standhouden? Een onvervulde kinderwens is complex maar zou nooit de reden mogen zijn om de grenzen van menselijkheid te overstijgen.
Ik wil meer weten over de misstanden:
https://www.bnnvara.nl/zembla/artikelen/adoptiebedrog
https://www.commissieonderzoekinterlandelijkeadoptie.nl
Ik wil graag Roelie Post, Dilani Butink en alle anderen bedanken voor hun strijd, zonder jullie was er waarschijnlijk geen rapport of een hele andere uitkomst van het onderzoek.
Disclaimer: mijn ervaringen zijn exemplarisch, dankzij het verschenen rapport weet ik dat dit breed ervaren wordt. Natuurlijk zijn er adoptieverhalen die vooral positief zijn maar daar gaat het even niet om.
Met Wallen En Opstaan 