Een dagje in de slimste stad

‘ Wat heb jij een mooi jasje aan’, een medewerkster van het museum maakt een compliment aan mijn 3-jarige zoon. Die heel veel kan vertellen, maar liever niet tegen onbekenden. Zo ben ik ook, net als zijn vader. Wij zijn van de categorie: lekker de kat uit de boom kijken. Mijn zoon reageert dus niet verbaal maar laat non verbaal wel merken dat hij het heel spannend vindt, als een onbekende hem vragen stelt. Zeker als dit complimenten over zijn uiterlijk zijn. Ik geef hem geen ongelijk maar probeer hem wel te leren dat dank je wel zeggen, sociaal gewenst is.

Ze wendt zich tot mijn witte vader en concludeert: Nederlands is ook wel een moeilijke taal, maar je moet wel goed oefenen. Mijn vader bromt dat dat we Nederlands zijn. Deze mevrouw gaat gewoon door: ‘ verstaan ze dan wel gewoon Nederlands?’ Ik kan er niks aan doen, maar dit soort vragen maken me boos. Ik zeg nogmaals dat we alledrie NEDERLANDS zijn. Mevrouw herhaalt weer haar vraag maar dan in een andere vorm. Mijn antwoord blijft hetzelfde. Nog een versie van dezelfde vraag en ik ben er echt helemaal klaar mee. De vrouw vindt dat ze het gewoon mag zeggen dat Nederlands een moeilijke taal is en we goed moeten oefenen.

En ze snapt niet wat er erg is aan deze vragen. Vroeger zou ik als een dom schaap vriendelijk gelachen hebben en er nog 10 weken mee zitten. Nu zeg ik haar dat ze onbeschoft en dom reageert en leg mijn klacht neer bij de balie van het museum. Nog even van me afschrijven en het is klaar wat mij betreft.

Waarom maakt het me zo verdrietig? omdat als ik, met mijn donkere huid, er niet bij was geweest, de vraag niet gesteld was. Mijn zoon is nu wat bruin door de zon, maar voor een kind wat voor de helft Singalees DNA heeft. is hij erg licht en blond, zonder mij erbij vermoed je niet dat hij een euro-aziatische cocreatie is. Iets wat er meestal toe leidt dat mensen denken dat hij mijn kind niet is. Ook heel vervelend, vooral als ik hem uit de draaimolen sleur en hij heel hard gilt: heeeeeeeelp, je bent mijn moeder niet. Dat is weer een ander verhaal overigens. Lang verhaal kort, hij wordt anders benadert als mensen vermoeden dat hij ‘buitenlands’.

Echt, mijn tolerantie voor dit soort racisme en discriminatie is erg laag. geworden omdat het zo ontzettend vaak gebeurt. Als in bijna dagelijks, als we ergens komen waar mensen ons niet kennen. Het is dodelijk vermoeiend omdat de zender vaak helemaal niet gediend is van kritiek op hun onnozele vragen.

Of je het nu vriendelijk brengt of gewoon recht voor zijn raap,meestal wordt mij verteld : 1 dat ze het recht hebben om te zeggen wat ze willen. Want ik heb in hun Nederland. 2 dat ik er niet boos om moet worden, want het was ‘goed’ bedoeld. 3 waar maak ik me druk om, het is maar één vraag?!. Het is ook mijn Nederland, waar ik ben opgegroeid en me prima op mijn gemak voel tenzij er dit soort mensen mijn pad kruisen. 2 een opmerking gemaakt gebaseerd op een vooroordeel, vraag uit nieuwsgierigheid ( dat wordt vaak verward met interesse) heeft niemand wat aan. Hou er gewoon mee op. 3 het is niet alleen jouw vraag of opmerking, dit gaat een leven lang zo. En het stopt alleen maar als je jezelf gewoon beter gedraagt en mensen niet met lastigvalt met je vooroordelen. Het spijt me, maar je kunt nu eenmaal niet verwachten dat mensen aardig reageren op (onbedoelde) discriminerende opmerkingen. Daarvoor is het teveel 2021 vandaag.

Dat maakt me verdrietig en boos. Helemaal als het over mijn zoon gaat. Waarom leven we in 2021 nog met zulke achterhaalde vooroordelen? Waarom is het niet vanzelfsprekend dat mijn zoon en ik, hetzelfde behandeld worden als mijn witte man en ouders. Hij wordt onderschat omdat hij een donkere moeder heeft. Nu is het een mevrouw in het museum, over een paar jaar zijn het docenten op de middelbare school. Dat lijkt me genoeg om verdrietig door te worden.

Wat kan ik dan wel doen als ik niet zeker weet welke taal iemand spreekt? Geen aannames in ieder geval. En maak het vooral niet erger door te zeggen dat je het zo niet bedoeld of dat er niks mis is met je vragen. Als iemand duidelijk verstaanbaar aangeeft dat ze Nederlands spreken, hoef je niet te vragen naar waarom iemand dan zo donker is. Het gaat je namelijk niks aan? Ik kom voor het museum. Niet voor een ongezellig praatje. Klinkt dit lomp? Ja misschien, maar het is geen incident. Ja en omdat het geen persoonlijk incident is, is het een maatschappelijk probleem is wat ik nog langer weiger weg te lachen in ongemak.

Bagataliseren Het valt me op dat ik vaak begrip moet opbrengen voor het feit dat mensen deze vragen of opmerkingen maken. Want ze bedoelen het niet verkeerd, zogenaamd geinteresseerd in mijn achtergrond en nemen vooral geen verantwoordelijkheid voor hun ondoordachte gedrag. Ik wil verandering zien, zodat de generatie na mijn zoon er geen last van zal hebben.